’t Haverlaand

Het is nu 9 maand geleden sinds de start op ‘t Haverlaand.  Wat een bijzonder jaar, waarin ik veel mooie mensen heb leren kennen, die net als ik graag werken in t groen. Sinds dit jaar hebben we ons gericht op het plannen en inrichten en aanleg van wat ooit een prachtige ecologische voedsel en kruidentuin moet worden. 5000m2 waarin ik graag verschillende moestuinmethoden wil toepassen, waarbij de basis ligt in het luisteren naar de plant en zijn natuurlijke behoeften. Ik heb nog nooit gif gespoten in de tuin en kan me toch scharen onder de luie tuinier. Onkruid bestaat niet en alles wat groeit heeft zijn functie of laat je zien wat je als tuinier moet doen. Als tuinier ben je de hoeder van je tuin en de tuin zal voor jou zorgen. Wat was het droog dit jaar, maar verder een fantastisch tuinjaar dat nog lang niet ten einde is.

Onze aftrap was een ent- en snoeicursus waarin we allen 1 of meerdere boompjes hebben geënt en de kennis van het snoeien hebben verspreid. Gevolgd door een leuke dag met Pasen, waarin we de eerste plantjes en zaden hebben geruild, hebben kennisgemaakt en behoeftes hebben verkend. Eieren zoeken, de uitreiking van het gouden ei, en samen koken, drinken en eten. Het was vooral gezellig, leerzaam en verbindend.

En dan nu.. Crisis. Kou. De dagen worden korter en de kans op oorlog nog nooit in ons leven zo groot.
(Na 2,5 jaar is mijn andere initiatief, MijnCollega, bezig om de markt te betreden , dus iets minder tijd voor de tuin (www.mijncollega.nl))

Dit jaar hebben we al mogen beleven wat een rijkdom eigen gezonde voeding kan zijn. 6 Euro voor 5 kg aardappels, 2 euro voor een flespompoen en zelfs 8 euro voor een reuzenpompoen. 1 euro voor een komkommer etc.. terwijl de boer er misschien maar een fractie van krijgt.

 Mocht je dit echter zelf verbouwen, dan verdien je al snel een euro per kilo. Wat waren er veel tomaten, pompoenen, komkommers en augurken. Wat vinden de kippen de sorghum lekker, al hebben we tegenwoordig ook zeer vette mussen. 4 soorten aardappels, 5 soorten pompoenen, bonen,appels, peren, bladgroenten, noten, frambozen, aardbeien, paprika, pepers, kardoen, pastinaak, wortelen, kool, courgettes, allerlei (geneeskrachtige) kruiden en zeer veel bloemen. Ook hebben we geleerd wat er allemaal in het wild te vinden is. Wat eventueel geneeskrachtig, maar vaker gezondheid ondersteunend is. Maralswortel leek echt goed te werken voor spierpijn en herstel, Nigella Sativa was voorhanden bij een zomergriep. Wat moet die boer toch dat ie weer een beetje met rust gelaten wordt. Er zal veel veranderen, maar het begint bij de burger. Zullen we inderdaad minder moeten eten, dan zal t toch zeker vele malen gezonder en lekkerder moeten zijn.

10 kg lichter, een goede conditie en ontspanning in de tuin. Alles het resultaat van de keus een eigen voedseltuin te starten.  Volgend jaar echter nog meer bloemen. Over 2 maand 1000 pioenrozen in 47 soorten de grond in. Kas installeren en vooral nog meer leren. Het kost wel tijd, maar dat had ik dit jaar gelukkig voldoende. Ik weet nu al dat hier mijn passie ligt en dat dit balans brengt in mijn leven. Alle begin is moeilijk, maar als je nooit begint, wat moet je dan doen met je tijd? Ik hoefde niet meer naar de sportschool, had voldoende aanspraak en interessante gesprekken en ik heb gezien dat geluk groter wordt als je t deelt.

Veel mensen die ik spreek zitten op dit moment in dezelfde relatie met moestuinen als ik vorig jaar. Het is vaak niet dat ze geen groene vingers hebben. Maar waar begin je? Hoe moet dat dan? En wat en hoeveel. Welke grond, welke locatie, wat wel of niet bij elkaar en vooral hoe zit dat met al dat werk en middelen die je nodig hebt. Waar koop je zaad? Wat is er mogelijk bij mij? Kan dat in mijn achtertuin? Wel of geen kas? Voorzaaien? Wanneer zaaien?

Het bleek voor mij niet zo ingewikkeld, want ik werk al 40 jaar in de tuin.

Het was vooral: wie heeft er al ervaring met? Vooral dat laatste maakte het voor mij zeer interessant. Mijn netwerk van (ik mag ze wel noemen) vrienden van ’t Haverlaand bestaat nu uit meer dan 40 mensen op de app en vele mensen daarbuiten. Ik ben erg dankbaar voor de steun en bemoedigende woorden die ik heb ervaren om mijn plan door te zetten en de mooie momenten die we hebben beleefd. We hebben zelfs een bekende Youtube moestuinier in ons midden die graag nog eens zou willen denken over een vervolg van de live cursus die hij bij ons heeft gedaan. Allerlei karakters, maar vooral lieve, toegankelijke, vriendelijke en hartelijke mensen. Ook zijn er goede banden met soortgelijke initiatieven. Ook dit netwerk lijkt te groeien. Mogelijk gaat er binnenkort een cursus verwerken van groente bij ons in ’t Haverlaand café (onze schuur) plaatsvinden. De eerste liefhebbers voor bloemen hebben zich al gemeld. Een basisschool heeft interesse getoond in onderwijs op locatie. We bouwen een kas. We gaan de watersituatie verbeteren. De mobiele kippenren is in aanbouw. Er zullen bomen geplant worden en het plan zal steeds meer vorm krijgen. Voor toeristen en vrije gift leggen we een komkommertijdveldje aan. Ik zeg we, want ik krijg vaak fantastische hulp. Veel doe ik ook zelf, maar altijd graag samen.

Ik heb gemerkt dat samenwerken en laagdrempelig kunnen vragen een goede methode is om de opgedane kennis in praktijk te brengen. Misschien een beetje chaotisch via de app, soms chaotisch tijdens een bijeenkomst, maar voor velen een win-win gebleken. Om de chaos een beetje te onderbreken is het nu tijd voor de volgende stap. Een moestuincursus aanbieden zonder verplichting, maar wel met de juiste intentie van beide kanten. Een cursus om op gang te komen, te durven en te doen en vooral te willen leren van anderen en alternatieven. Voor mensen die graag even hulp nodig hebben om te brainstormen over de eigen situatie kom ik graag eens langs, vaak voor niets, maar het moet wel van 2 kanten komen. Wie zaait zal oogsten.

De cursus zal met minimale kosten door samenwerking gerealiseerd worden, waarbij de kosten gedeeld worden door die mensen die het dragen kunnen. Ik heb geen winstoogmerk en zie dit als win-win situatie omdat we soms ook op locatie gaan werken en er dan ook bij mij iets werk verzet kan worden, waardoor ik weer tijd heb om dit soort cursussen te geven of de locatie aan te bieden. Ik heb tot mijn vreugde gezien dat mensen plezier kregen aan het moestuinieren en hier zelfs hun kostbare achtertuin voor opofferden, of genoegen namen met enkele bakken of bij mij kwamen om samen te zaaien en te oogsten. Ik heb helaas niet voldoende grond om alle monden te voeden. Er is vaak wel een stukje grond te vinden bij familie, vrienden, buren of vereniging of binnen ons netwerk.

Ik ga het gewoon doen, al heb ik er op dit moment niet zo veel tijd voor.

De uien, de knoflook etc etc.. ze kunnen niet wachten en t kost gelukkig maar 10 minuten. De voorbereiding is t meeste werk. Dit kost enige investering in verandering van mindset. Het kost een beetje planning in je dagelijks bestaan. Het kost een beetje geld, maar de kosten van zaad, dat ook geruild of gedeeld kan worden weegt niet op tegen de opbrengst. Al is het maar een excuus om lekker buiten bezig te zijn, (en ja, we gaan ook wel eens wandelen of op tuinbezoek bij elkaar of elders), al wil je het liefst alleen werken, al heb je een handicap of kun je nog geen paardenbloem van een roos onderscheiden, al zal alles wat je zaait mislukken (en dat is best moeilijk), al ben je kind of hoogbejaard, het is nooit te vroeg om in ieder geval eens te ervaren hoe het is om je eigen voedsel te verbouwen. Het najaar bestaat uit inmaken, invriezen, oogsten, eten en bewaren. Ook dit heeft zijn charmes, maar kosten toch veel tijd. Als je iemand hebt die dit graag voor je doet als je dit zelf niet wilt dan is er geen probleem.
Zo staat er iedere dag, van t voorjaar tot de winter verse producten op tafel. 
Met een beetje hulp zo makkelijk. Zelfs moeilijke dingen zijn in de moestuin niet moeilijk als je maar kunt bieden wat een plant nodig heeft.

Er zijn maar weinig excuses om geen moestuin te starten:

• Als je zelf groenteboer bent en biologische voeding genoeg kunt krijgen.
• Als je geen vierkante meter grond tot je beschikking hebt (maar hiervoor hebben we eventueel nog een cursus guerilla gardening als hier behoefte aan is)
• Als je geen tijd hebt. (vele handen maken licht werk)
• Als je zwanger bent, vaak 1000 keer mooier dan moestuinieren.